ikona nutka

Zakochaj się w muzyce, wybierz swój ulubiony instrument.

Zakochaj się w muzyce!

Poznaj instrument, który będzie stanowił główny przedmiot Twojej nauki.

Przeczytaj informacje na jego temat i posłuchaj prezentacji Twoich rówieśników.

FORTEPIAN

Fortepian to najbardziej popularny z europejskich instrumentów muzycznych. Dzięki rozległej skali, sile brzmienia i możliwościom technicznym jest też uważany za najbardziej wszechstronny w zastosowaniach solowych, akompaniujących, w zespołach kameralnych i symfonicznych. Należy on do grupy instrumentów strunowych, klawiszowych, uderzanych. Charakteryzuje go duże, otwierane pudło rezonansowe, które kształtem przypomina skrzydło ptaka. W jego wnętrzu znajduje się żelazna rama, która stanowi oparcie dla krzyżowo rozpiętych strun, połączony z klawiaturą system młoteczkowy oraz system tłumików kontrolowany za pomocą trzech pedałów nożnych. Każdy klawisz połączony jest z młoteczkiem, który uderzając w odpowiednią strunę powoduje powstanie dźwięku o określonej wysokości, barwie i sile brzmienia.

Na nagraniu usłyszysz Tomasza Łojewskiego z klasy piątej.

SKRZYPCE

Początki nauki gry na skrzypcach bywają trudne i wymagające, jednak przynoszą bardzo dużo satysfakcji i możliwości publicznych wystąpień. Instrument ten można wszędzie ze sobą zabrać, aby dzielić się swoimi umiejętnościami z innymi. Skrzypce są wyposażone w cztery struny. Struna nie przyciśnięta wydaje swój dźwięk najniższy, inne dźwięki uzyskuje się poprzez skracanie strun palcami lewej ręki. Na skrzypcach gra się za pomocą smyczka lub szarpiąc struny palcami. Skrzypce są pięknym instrumentem o wyjątkowym, przejmującym dźwięku.

Na nagraniu usłyszysz Zosię Lenczowską z klasy pierwszej.

GITARA

Gitara należy do grupy chordofonów szarpanych. Jej pudło rezonansowe ma owalny kształt ze zwężeniem i okrągłym otworem w środku. Szyjka wyposażona jest w metalowe progi i 6 strun. Grający skraca struny lewą ręką i „szarpie” je palcami prawej ręki.

W Polsce gitara jest znana od ok. XVI w. Obecnie jest używana głównie jako instrument solowy, akompaniujący bądź wykorzystywany w zespołach jazzowych. Najbardziej popularne jej warianty to gitara elektryczna (wyposażona w przetwornik elektromechaniczny, który zmienia drgania strun w drgania elektryczne) i gitara hawajska (w której struny są przyciskane nie palcami, lecz specjalnym suwakiem umożliwiającym uzyskanie odpowiednich wibracji dźwięku).

  Na nagraniu usłyszysz Franciszka Lenczowskiego z klasy pierwszej.

FLET

Flat należy do rodziny instrumentów zwanych aerofonami wargowymi. Wyróżnia się dwa podtypy fletu – flet poprzeczny i flet podłużny (dzióbkowy). Największą popularnością cieszy się jednak pierwszy z nich, który to zawdzięcza swoją nazwę sposobowi, w jaki trzyma się instrument, czyli w poprzek ciała. Podczas tego ustnik jest otwarty, a wargi kierują powietrze na krawędź, która znajduje się na brzegu otworu ułożonego poziomo, czyli wzdłuż instrumentu. Na krawędzi rozbija się słup powietrza, dzięki czemu dochodzi do powstania dźwięku.

Flet posiada bardzo duże możliwości wyrazowe i techniczne, dlatego jest dobrze adoptowany w różnych gatunkach muzyki – od kameralnej, symfonicznej czy solowej aż po rozrywkową lub jazzową.

Na nagraniu usłyszysz Hannę Kwinta z klasy piątej.

TRĄBKA

Trąbka należy do grupy instrumentów zwanych aerofonami. Ma postać wąskiej, cylindrycznej rury, zwiniętej w kształt prostokąta i zakończonej kociołkowatym ustnikiem, a u wylotu wydłużoną czarą głosową o kształcie dzwonu.

Dziś trąbka najczęściej jest wykonana z metalu – mosiądzu, a rzadziej z metali szlachetnych. Wewnątrz pętli znajdują się trzy rurki o różnej długości. Poprzez naciskanie wentyli i zmianę sposoby zadęcia wydobywa się z niej pełną gamę chromatyczną. Metaliczne brzmienie może być łagodniejsze lub silniejsze i jaśniejsze.

Brzmienie trąbki w dużej mierze zależne jest od techniki gry i może być łagodne i melodyjne bądź ostre i wibrujące. Instrument ten cechuje siła dźwięku i donośność. Trąbka wykorzystywana jest w muzyce orkiestrowej, kameralnej, a także solowej.

Na nagraniu usłyszysz Beniamina Peczkisa z klasy piątej.

WALTORNIA

Waltornia zwana także rogiem zbudowana jest z wąskiej metalowej rurki, trzykrotnie zwiniętej w spiralę i z jednej strony zakończonej lejkowatym ustnikiem, a z drugiej szeroką czarą głosową. Wewnątrz spirali znajdują się dodatkowe trzy rurki połączone z wentylami, które pomagają w wydobywaniu pełnej skali dźwięków. W orkiestrze symfonicznej są zwykle 4 rogi.

Waltornia ma piękne brzmienie. Można grać na niej zarówno subtelne jaki i pełne emocji melodie, sygnały, a także głośne, energiczne frazy. Róg jest wykorzystywany w orkiestrze symfonicznej, dętej, różnych składach kameralnych. W ostatnich czasach waltornia jest podstawą muzyki filmowej. Dzięki bardzo dużej skali oraz walorom brzmieniowym oddaje charakter scen filmowych.

Na nagraniu usłyszysz Serenkę Lubomirską z klasy piątej.

PERKUSJA

To ogólna nazwa instrumentów perkusyjnych, które tworzą „zestaw” do grania. Instrumenty perkusyjne dzielą się na dwie podstawowe grupy: instrumenty o określonej wysokości dźwięku – np.: dzwonki, wibrafon, ksylofon, dzwony rurowe, dzwony, kotły, timbalesy, oraz instrumenty o nieokreślonej wysokości dźwięku – np.: baty, bongosy, claves, gong, kastaniety, marakasy, talerze, tamburyn, tom-tomy czy trójkąty. Inna klasyfikacja uwzględnia instrumenty krótkobrzmiące i długobrzmiące. Najbardziej popularny zestaw perkusyjny składa się z bębna basowego (stopa, bass drum, wielki bęben), werbla (mały bęben, snare drum), tom-tomów (półkotły), floor-tomu (studnia, duży tom-tom, kocioł), talerzy (blachy, czynele) i hi-hatu (dwa talerze). Taki zestaw może jednak podlegać różnym modyfikacjom, które sięgają nawet kilkudziesięciu bębnów, talerzy czy gongów. Jak z tego wynika, perkusja może pełnić rozmaite role zależne od składu oraz rodzaju wykonywanej muzyki. Ma ona bardziej stabilne znaczenie w takich gatunkach jak rock czy jazz, jednak w muzyce mniej popularnej może przyjmować dowolne formy – np. tzw. „przeszkadzajek” – które pozornie są marginalne, ale w ostateczności mają zasadniczy wpływ na kształt utworu.

AKORDEON

Akordeon to instrument z rodziny dętych języczkowych, czyli aerofonów. Stanowi odmianę harmonii ręcznej, która jest znana od XIX wieku. W jego skład wchodzą dwie przegrody z wiatrownicami, kanałami wiatrowymi i stroikami połączone miechem. W zależności od typu akordeonu posiada on dwie klawiatury: melodyczną – klawiszową lub guzikową dla prawej ręki i basową – guzikową (zwaną basami) dla lewej ręki, która może być pojedyncza lub podwójna. Nad klawiaturami umieszczone są zwykle rejestry, których używa się do modyfikacji barwy dźwięku. Prąd powietrza wytworzony przez poruszany miech wprawia w drganie stroiki i wywołuje dźwięk.

Współczesny akordeon, po różnych udoskonaleniach ma duże możliwości wykonawcze.

Od początku XX wieku akordeon zdobywał olbrzymią popularność w muzyce tanecznej i ludowej, poważnej oraz jazzowej. Dziś jest jednym z bardziej popularnych instrumentów.